Nogal wat Ledenaars toonden sympathie met de bezetter en dat zorgde voor een scheuring in de dorpsgemeenschap.
Nu 70 jaar later acht D'Haese de tijd rijp om op die periode terug te kijken. Dat het standbeeld op de Markt van Lede er vandaag slecht bij staat is een erfenis van de Duitse bezetter.
Het beeld werd oorspronkelijk opgericht als eerbetoon aan de gesneuvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog en toonde naast een soldaat ook een Vlaamse leeuw die een gevallen Duitse adelaar vertrappelt. Een van de eerste zaken die de Nazi’s eisten toen ze Lede in de Tweede Wereldoorlog opnieuw bezetten, was dan ook het verwijderen van de leeuw en de adelaar. Die verminking lijkt 70 jaar later verantwoordelijke voor de bouwvallige toestand van het monument, maar gelukkig is het de enige scheuring die vandaag nog merkbaar is in Lede.
“Dat was destijds wel even anders, want die eerste daad van de bezetter zorgde meteen voor controverse onder de Ledenaren. Zo was er een groep die sympathiseerde met de Duitsers omdat ze er van uitgingen dat zij Vlaanderen konden verlossen van de Franse overheersing.” Voor anderen was de bezetting dan weer pure horror en dat liet zich voelen in de kleine dorpsgemeenschap waar de collaborateurs lijnrecht tegenover het verzet kwamen te staan. Het deel van de geschiedenis over de collaborateurs, waar men het in de meeste gevallen nooit over heeft, wordt nu uitgebreid beschreven in het boek ‘Lede Klein Duitschland’ dat Dirk D’Haese schreef.
“In tegenstelling tot wat mensen verwachten heb ik heel wat medewerking gekregen van mensen die destijds aan de andere kant stonden. Lede telde in die dagen een 42 jongelingen die voor de Duitsers gingen vechten. Een van hen, een Oostfrontstrijder die vandaag nog leeft, was bereid te vertellen over zijn ervaring.” vertelt D’Haese. Dat en andere verhalen, samen met enkele nooit eerder gepubliceerde foto’s, tonen een mooi beeld van wat er in Lede omging in die dagen. “Tien jaar terug was dit wellicht te gevoelig geweest, maar vandaag kreeg ik te horen dat ‘de geschiedenis ook haar rechten heeft’. Personen die er destijds zelf bij waren of familieleden hebben me veel verteld en ik kon ook terugvallen op materiaal dat ik de afgelopen 40 jaar verzamelde.
Zo kreeg ik ook het dagboek van oorlogsburgemeester Jozef Cool via een van zijn familieleden in handen. Uiteraard was dat een rijke informatiebron.”
De historicus kon zijn ingezamelde informatie verder nog aanvullen en verfijnen dankzij het goed bewaarde stadsarchief van Aalst, aangezien Lede tijdens de oorlog onder de ‘Kommandantuur Aalst’ viel. Daardoor wordt ook de situatie in Aalst, weliswaar niet zo uitgebreid, besproken en zijn er ook foto’s van Aalst zelf opgenomen in het boek waaraan momenteel de laatste hand gelegd wordt. Uiteraard wordt in het boek eveneens ingegaan op de warme herinneringen van de bevrijding.
Wie interesse heeft in het boek dat in april verschijnt kan tot 20 maart een exemplaar bestellen voor 35 euro via 053/77.14.76 of This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it..