“Wellicht was het baantje dat nu druk gebruikt wordt door scholieren tussen de Vijverstraat en Kloosterstraat, vroeger een heel wat bredere straat”, vertelt heemkundige, molenaar en bouwmeester-restaurateur Johan De Punt. Weinigen daarvan beseften wellicht hoe uniek het kleine wat verscholen huisje was. “Zelf ontdekte is pas tien jaar geleden dat hier iets achter de muren zat toen ik enkele ramen moest vervangen”, vertelt hij. Wat dat precies was, kon de man tot voor kort enkel vermoeden.
“Het gebouwtje wordt gesloopt omdat er appartementen komen en daardoor kreeg ik de kans te kijken hoe het eigenlijk gebouwd was”, vertelt hij. Zo ontdekte de man dat de noordelijk en oostelijk, tevens meest weerbestendige, muren bleken nog steeds uit leem bestaan. “Dat is grond gemengd met stro die tussen horizontale takken werd gevlochten.” Door de jaren heen, en wellicht vooral de laatste honderd jaar werd daarvoor wel pleisterwerk, kippengaas en cement aangebracht. Ook de schoorsteen werd verplaatst. Rond 1800 werden de winter- en zomerkamer anders ingedeeld en kwam er een alkoof of kastbed. Later werd nog een badkamertje aangebouwd.
“Het is zonde dat dit huisje gesloopt wordt, maar het is ook enkel daardoor dat we nu kunnen zien dat de destijds witgeschilderde houten zij- en moerbalken van de nu zeldzame abeelwilg en olm gemaakt zijn en dat de authentieke muren, wellicht uit de jaren 1700 toen de eerste bewoner dagloner Adriaan Copens zijn intrek nam, nog aanwezig zijn.”, vertelt de De Punt. Dergelijke huisjes met lemen muren zijn tegenwoordig uitzonderlijk zeldzaam. “In Oost-Vlaanderen zijn er bij mijn weten maar drie gelijkaardige huisjes meer en die zijn toch sterk verschillend van de bewaarde exemplaren in Bokrijk”, klinkt het.
De man hoopt dan ook op basis van zijn opmetingen en opzoekingen een reconstructie te kunnen maken. “Dit huisje toont niet alleen dat men vroeger bijzonder klein woonde in een huisje van 5 bij 10 meter met deuren van hooguit 1,80 meter, maar illustreert ook het gebruik van de lengtemaat de Meersche Voet. Iets wat er ook op wijst dat Mere kort na de middeleeuwen een belangrijke plaats was.” Naast een heemkundig artikel wil de man ook reconstrueren hoe het huisje er uit zag. “Dat kan met een 3D-tekening of een maquette en het zou prachtig zijn mocht de gemeente op termijn op de site naast de Kruiskoutermolen dit huisje kunnen heropbouwen zoals het honderden jaren geleden was.”